Nuri İyem

Nuri İyem (İstanbul 1915 – 18 Haziran 2005, İstanbul).

İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’ne (bugünkü adıyla Mimar Sinan Üniversitesi) girdi; Nazmi Ziya Güran, Hikmet Onat, İbrahim Çallı ve Leopold Levy’nin atölyelerinde eğitim gördükten sonra birincilikle okulu bitirdi (1937). Giresun’da resim öğretmenliği yaptı, İstanbul’da Akademi’nin yeni açılan Yüksek Resim Bölümüne girdi; Leopold Levy’nin atölyesinde çalıştı. Kurucularından olduğu Yeniler Grubu’nun ilk sergisine katıldı (1941). İlk sergilerinde çoğunlukla liman resimleri ürettikleri için bir süre sonra Liman Ressamları adıyla da anılmaya başladılar. 1946′dan başlayarak her yıl İstanbul’da kişisel sergiler açmaktadır. 1950′den sonra soyut resme yöneldi, 1966′dan sonraysa anlatımcı portrelere ağırlık verdi. Mimarlık kurgu (tektoni) üzerine oturttuğu izlenimi uyandıran eserlerinde yalın çizgiler ve renklerle insan-doğa ilişkisini yerel özellikleri öne çıkararak ele alır; portrelerinde umutsuzluk, acı gibi duyguları işlemesine karşın figürleri boyun eğmiş değil, tersine çektiklerinden gurur duyarcasına bir gizemcilik içindedir. Yeniler Grubu’nun dağılmasından (1951) sonra, Türk Ressamlar Derneği’ne üye oldu. Yurt içinde açtığı çok sayıda kişisel serginin yanı sıra Hollanda’daki Türk Ressamları sergisine (1947), Paris (1946), Venedik (1956), Sao Paulo (1957) sergilerine katıldı. 1988 Sedat Simavi Vakfı Görsel Sanatlar Ödülü’ nü aldı.

Başlıca eserleri: Akademi’den (1937), Nalbant (1944), Natürmort-kilim motifleri (1946), Halk Şairi (1946), Orkestra (1941)Kadın (1976), Çeşme Başı (1979), Aile (1979), Çiçekli Figür (1979), Bir Kadın Bir Erkek (1979), Şile’deki Evim (1979), Tükenmeyen Çilenle Anlatabilmek Seni (1979), Ana Şefkati (1980), Evler, Duvar resimleri; Dekoratif Pano (Emlak Kredi Bankası Alsancak Şubesi İzmir, 1950), Soyut Düzenlemeler (İstanbul Belediye Sarayı iç duvarlarında, 1960, 1961), Soyut Düzenleme (Türkiye Petrolleri A.O. Gölbaşı Gazinosu, Ankara 1970), Soyut Düzenleme (Ulus Çarşısı iç duvarlarında, Ankara, 1970) Dekoratif Pano (Mola Oteli, Ankara, 1971). 1976-1982 arası düzenli sergilerinde Anadolu kadın portreleri, gecekondu ve gurbetçilik yaşamıyla Şile görünümleri önde gelir.